توکایف در جلسه شورای عالی اقتصادی اوراسیا، اولویت های ریاست قزاقستان بر اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۲۱ را تشریح کرد. جمهوری قزاقستان از اول ژانویه ۲۰۲۱ ریاست در ارگان‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا را بر عهده گرفته است. رئیس جمهور قزاقستان پنج اولویت برای دوره ریاست آن کشور در اتحادیه اقتصادی اوراسیا را اعلام کرد.
توکایف رئیس جمهور قزاقستان به سران کشورهای عضو اتحادیه عنوان نمود: براساس نتایج پنج سال اول فعالیت اتحادیه، با اطمینان می‌توانیم بگوییم که اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان یک پروژه همگرایی موفق و جذاب ظهور کرده است. وی همچنین خاطرنشان کرد در حال حاضر جهان در حالت تلاطم است. پاندمی ویروس کرونا که مشکلات زیادی را در روابط بین المللی آشکار کرده و منجر به بازاندیشی در مدل های تعامل اقتصادی شده است، تأثیر منفی بر اقتصاد جهانی دارد.
اتحادیه اوراسیا در پنج سال آینده چه دستاوردی برای کشورهای شرکت کننده خواهد داشت؟ رئیس جمهور قزاقستان گفت: در چنین شرایطی، ما به عنوان یک اتحادیه باید بر اولویتهای طولانی مدت تمرکز کنیم. حفظ ثبات سیستم های اقتصادی و اجتماعی، افزایش رفاه شهروندان و تامین پیشرفت EAEU و کشورهای عضو آن باید مورد توجه جدی قرار گیرد. وی اشاره داشت در سال ریاست قزاقستان، پنج موضوع زیر مورد توجه ویژه قرار گیرد.
۱- همکاری صنعتی
به نظر رئیس جمهور، اولا باید انگیزه جدیدی به همکاری‌های صنعتی داده شود. برای این امر تشکیل کارخانجات مشترک در صنایع، بخش کشاورزی و صنعتی و در بخش خدمات لازم است. توکایف گفت: علاوه بر این، اجرای پروژه‌های جدید زیرساختی، ارتباط صنعتی و تعامل اقتصادی موثر نهادهای اقتصادی کشورهای ما را فراهم می‌کند. در این زمینه‌های تعامل همگرایی باید پتانسیل بانک توسعه اوراسیا به حداکثر رسانده شود.
وی اطمینان دارد که اقدامات برای ایجاد کارخانه‌های مشترک انگیزه ای اضافی برای افزایش حجم تجارت متقابل و رفع موانع در بازارهای کشورهای عضو اتحادیه خواهد بود. لذا، رئیس جمهور قزاقستان تکمیل جهات اصلی همکاری صنعتی در اتحادیه اقتصادی اوراسیا با محتوای جدید را ضروری دانست. در مجموع این اقدامات شرایطی را برای همکاری در تولید کالاهای صنعتی رقابتی در بازار مشترک اتحادیه فراهم می سازد و منجر به افزایش قابل توجهی در حجم صادرات کالاهای غیرخام همه اعضای اتحادیه خواهد شد.
۲- تجارت متقابل منصفانه
رئیس جمهور قزاقستان تأکید کرد که اولویت بدون قید و شرط از بین بردن موانع باقی مانده در تجارت متقابل بین کشورهای عضوء اتحادیه است. تمام تخلفات موجود در تجارت متقابل باید توسط کمیسیون اقتصادی اوراسیا برطرف شود. این کمیسیون نباید اجازه وجود موانع جدید را بدهد، بلکه برعکس، باید کاهش حداکثر معافیت ها و محدودیت های مربوط به حرکت آزاد کالا، خدمات، سرمایه و نیروی کار را تضمین کند.
توکایف گفت: قبل از همه، تلاش ها باید بر روی موانعی باشد که بیشترین تاثیر منفی را در تجارت متقابل دارند. طرح های ملی برای جایگزینی واردات، وظایف برای اشباع بازار با محصولات خود باید با رعایت دقیق هنجارهای قانونی اتحادیه اجرا شود.
۳- مسیر ترانزیت اوراسیا
اولویت مهم دیگری که توکایف مطرح کرد، استفاده کامل از پتانسیل شریان‌های حمل و نقل مرزی و هاب های لجیستیک است. همکاری در این زمینه است که نقش تعیین کننده ای در گسترش روابط تجاری و اقتصادی و ایجاد اعتماد در سراسر قاره اوراسیا دارد.
رئیس جمهور گفت: بدین منظور، ما پیشنهاد داریم کارهای توسعه پروژه‌های مشترک سودمند متقابل را که ارتباط اتحادیه همگرایی اوراسیا با طرح یک کمربند-یک جاده را تامین می‌کند، فعال سازی کنیم. مسیر ترانزیت اوراسیا باید جذاب ترین و رقابتی ترین مسیر برای تجارت بین المللی در محور حمل و نقل و تجاری اروپا و آسیا باشد. وی پیشنهاد کرد از پتانسیل «گره خورگوس» در مرز قزاقستان و چین و همچنین امکانات مرکز بین المللی همکاری اقتصادی و تجاری «آسیای مرکزی» در مرز قزاقستان و ازبکستان به طور کامل استفاده کنند.
۴- دیجیتالی شدن به عنوان قدرت توسعه اقتصادی
توکایف همچنین گفت: مهم است که یک تسریع کیفی در اعمال فن آوری‌های دیجیتال در صنایع، کشاورزی و زمینه حمل و نقل ایجاد شود. در مرحله اول، استفاده از راه حل های فناوری اطلاعات باید در نظارت گمرکی، مدیریت مالیات، نظارت بر دامپزشکی و سایر زمینه‌هایی که به طور مستقیم بر آزادی جابجایی کالاها و خدمات تأثیر دارند، گسترش یابد. به گفته وی، مهم این است که بر تضمین عملکرد موفق سیستم اطلاعاتی همگرایی اتحادیه اقتصادی اوراسیا که امکان ایجاد ساختار بهتر کار در چارچوب تبادل الکترونیکی داده را میدهد، تمرکز کرد.
توکایف تاکید کرد: ما بر این باوریم که مشارکت هدفمند، فعال و برابری جوامع فناوری اطلاعات کشورهایمان برای حل و فصل موضوعات مهم دستور کار دیجیتالی کاملا منطبق بر منافع اتحادیه است.
۵- گفتگو در قالب اتحادیه همکاری اقتصادی اوراسیا و اتحادیه اروپا ( EAEU – EU)
علاوه بر این، گسترش دسترسی به بازارهای خارجی و توسعه فعالانه روابط با کشورهای ثالث و انجمن‌های همگرایی مهم می‌باشد. در این راستا، ما معتقدیم که تشدید و سیستماتیک کردن کارها برای برقراری گفتگو در قالب اتحادیه همکاری اقتصادی اوراسیا و اتحادیه اروپا مهم است. همکاری با کمیسیون اروپا و دیگر ارگان‌های اتحادیه اروپا باید برابر، سودمند و متقابل باشد. گفتگوی سیستمی مشابه را می‌بایست با انجمن کشورهای آسیا جنوبی و شرقی برقرار کرد. به گفته وی، تهیه یک راهبرد موثر برای تعامل با اتحادیه تجاری جدید، مشارکت اقتصادی منطقه ای جامع (RCEP) نیز ضروری است. ضمنا، این یک سوم تجارت جهانی را تشکیل می دهد.
رئیس جمهور قزاقستان اضافه نمود تا زمانی که همه این ابتکارات بطور موفقیت آمیز انجام شود، ایجاد کار هماهنگ و موثر دستگاه کمیسیون اقتصادی اوراسیا لازم است. در این راستا، وی بر لزوم انتخاب نامزدها برای کارمندان کمیسیون بر اساس اصول شایسته سالاری و با در نظر گرفتن کیفیت های کاری، حرفه ای بودن و بدون الزامات سختگیرانه به مشارکت سهمی‌کشورها در تأمین مالی کمیسیون اقتصادی اوراسیا تاکید کرد. توکایف در پایان گفت: اطمینان داریم که دستیابی به اهداف تعیین شده انگیزه ای قوی برای توسعه اقتصادی هر کشور خواهد داشت و پتانسیل اتحادیه اروپا را تقویت می‌کند.