ایران همزمان با تلاش برای رفع تحریم‌های امریکا، باید راه‌های تعامل پولی و مالی جایگزین را با کشورهای دیگر از جمله چین و روسیه دنبال کند؛ از این طریق فشار به امریکا برای رفع تحریم‌ها افزایش می‌یابد.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با انتشار گزارش «تأثیر پویش سیاست داخلی آمریکا بر تحریم‌ها علیه ایران» تأثیر متغیرهای سیاست داخلی امریکا بر تحریم‌های این کشور بر ضد ایران را بررسی کرده است.
موضوع این گزارش طرح این مسئله است که آیا دیدگاه‌ها و اقدامات بخش‌های مختلف حاکمیت، احزاب سیاسی اصلی و اندیشکده‌های فعال درباره ایران یکسان و در یک راستا بوده است؟ در واقع هدف این نوشتار بررسی ابعاد مختلف سیاست‌های تحریمی امریکا بر ضد ایران با در نظر گرفتن متغیرهای سیاست داخلی این کشور است تا از این طریق، عوامل واگرایی و همگرایی احتمالی بین بخش‌های مختلف نظام سیاسی و لایه‌های تصمیم‌سازی امریکا شناسایی و توصیه‌هایی برای مواجهه مناسب ایران با تحریم‌ها استخراج شود. با توجه به اهمیت توصیه‌های سیاستی ارائه شده در این گزارش، نگاهی اجمالی به برخی از این توصیه‌ها می‌شود:
*ایران نباید اجازه دهد تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا به تحریم‌های چندجانبه بین‌المللی تبدیل شود. در شرایط کنونی هنوز امکان احیای برجام وجود دارد و بنابراین احتمال ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت بسیار پایین است. اما در صورت کمرنگ‌شدن امیدها برای احیای برجام، کشورهای عضو برجام می‌توانند از کارت تهدید به استفاده از مکانیزم اسنپ‌بک و بازگشت تحریم‌های چندجانبه بین‌المللی استفاده کنند.
*چانه‌زنی ایران در مذاکرات احیای برجام باید چانه‌زنی مدیریت‌شده باشد؛ به این معنا که ایران نباید چانه‌زنی برای دریافت امتیاز بیشتر را به‌گونه‌ای دنبال کند که امکان احیای برجام یا رسیدن به توافق بهتر با آمریکا به کلّی از بین برود و در واقع، اصل چانه‌زنی بی‌معنا شود. مذاکره‌کنندگان ایران باید از نقاط ضعف نظام تحریم‌ها مثل ابهام در راهبرد خروج یعنی مسیر لغو تحریم‌ها، در راستای غیرموجه‌سازی رویکرد غیرسازنده طرف امریکایی استفاده کرده و کشورهای دیگر را با موضع خود همراه کنند.
*هیأت حاکمه امریکا به خصوص نخبگان دموکرات نگران‌اند که کاربرد افراطی تحریم‌ها بر ضد کشورهای دیگر منجر به تمایل تعداد بیشتری از کشورهای تحت تحریم امریکا به ایجاد راه‌های تعامل پولی و مالی جایگزین دلار در عرصه جهانی شود. این نگرانی مؤید این توصیه است که ایران همزمان با تلاش برای رفع تحریم‌های امریکا، باید راه‌های تعامل پولی و مالی جایگزین را با کشورهای دیگر از جمله چین و روسیه دنبال کند و از این طریق فشار به امریکا برای رفع تحریم‌ها را افزایش دهد.
*حتی در صورت احیای برجام، تحریم‌های اولیه امریکا باقی خواهد ماند و این می‌تواند موانعی را برای کار با بانک‌ها و شرکت‌های اقتصادی بزرگ ایجاد کند. در چنین شرایطی، فعالان بخش خصوصی می‌توانند نقش مهمی در تثبیت راه‌های جایگزین برای تعاملات پولی و بانکی بازی کنند.
*در صورت احیای برجام، بانک‌ها و مؤسسات مالی بزرگ همچنان در ترس ناشی از امکان خروج مجدد امریکا از برجام خواهند بود. بنابراین بخش خصوصی باید از ابزارهای خود در جهت واقعی‌سازی انتظارات از برجام استفاده کرده در نتیجه مانع از شکل‌گیری بحران انتظارات بی‌پاسخ در آینده نزدیک شود.
*یکی از موانع کار اقتصادی با ایران پس از امضای برجام در سال ۲۰۱۵ مشکل تبعیت بیش از حد شرکت‌ها و مؤسسات مالی از تحریم‌های امریکا بود. این مشکل را تا حدودی می‌توان از طریق رایزنی‌های حقوقی و اقتصادی میان بخش‌های خصوصی ایران و شرکای خارجی حل کرد.
متن کامل گزارش «تأثیر پویش سیاست داخلی آمریکا بر تحریم‌ها علیه ایران» را از اینجا بخوانید.