وزارت امور خارجه صورت جلسه ملاقات ویدئو کنفرانسی سفیر کشورمان در عشق آباد با آقای آتا مرادوف، رئیس آزانس خطوط ریلی ترکمنستان را اطلاع رسانی کرده که جزئیات آن در زیر آمده است.
بسمه تعالی
صورتجلسه ملاقات جناب آقای ارباب خالص سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران
در عشق آباد با آقای آزاد آتامرادوف رئیس آژانس خطوط ریلی ترکمنستان
4 فروردین ماه 1400
آقای آتامرداوف: سلام . عید نوروز را به شما و همه مسلمانان جهان تبریک می گویم. از دیدار با شما هرچند که بصورت مجازی است ، بسیار خرسندم.
آقای سفیر: ( بعد از اظهار تعارفات معمول و تبریک سال نو شمسی و تشکر از دیدار با رئیس آژانس خطوط ریلی ترکمنسنان). بسیار خرسندم که اولین دیدار رسمی ام در سال 1400 را با شما برگزار می کنم. البته مایل بودم که این ملاقات بصورت حضوری انجام می شد که بدلیل شیوع ویروس کرونا فعلا امکان آن وجود ندارد. نوروز امسال با چندین رویداد مهم در ترکمنستان مصادف شده است که ما آنها را به فال نیک می گیریم. این رویدادها عبارتند از : سی امین سالگرد استقلال ترکمنستان، بیست و پنجمین سالگرد اعلام بیطرفی ترکمنستان ، صد و چهلیمن سالگرد تاسیس عشق آباد و ... امیدوارم در سال جدید شمسی شاهد افزایش همکاری های دو کشور در تمام زمینه ها باشیم.
حامل سلام های گرم جناب آقای رسولی معاون محترم وزیر راه و شهرسازی ایران و مدیر عامل محترم راه آهن جمهوری اسلامی ایران به شما هستم. از جانب ایشان و خودم از تلاش های شما و همکاران تان برای حل مشکلات موجود و گسترش همکاری ها میان دو کشور تشکر و قدردانی میکنم. با توجه به تاکیدات روسای جمهور دو کشور در گفتگوهای تلفنی برای حل و فصل مشکلات فیمابین، شاهد حل مشکل بدهی راه آهن جمهوری اسلامی ایران به راه آهن ترکمنستان بوده و فقط بخش کمی از بدهی ها باقیمانده که بزودی آن نیز حل و فصل می شود.
همکاران اینجانب در سفارت جمهوری اسلامی ایران در ترکمنستان، تمام تلاش خود را برای حل مشکلات انجام می دهند. از اتصال خطوط ریلی دو کشور در اترک – برکت در اینچه برون بسیار خوشحالیم. بی شک این امر نشان دهنده علاقه مقامات سه کشور ایران ، ترکمنستان و ازبکستان برای گسترش همکاری های ریلی است. این اتصال باعث ارتباط کشورهای آسیای مرکزی با خلیج فارس می شود. در سرخس هم همکاری های خوبی در حال انجام است که امیدواریم هرچه سریع تر به نتیجه برسد.
علیرغم شیوع ویروس کرونا ، با نصب کانال های ضد عفونی کننده شاهد ترانزیت کالا در کشورهای منطقه هستیم. یکی از همکاری های موفق دو کشور ، همکاری در بخش ریلی بوده که باید از شما و همکاران تان و جناب آقای رسولی و همکاران شان در راه آهن های دو کشور تشکر و قدردانی نمود.
علیرغم ظرفیت بالای تبادل واگن ها در سرخس ، چون ساعت کاری تا ساعت 14 است ، نمی توان از این ظرفیت بصورت کامل استفاده کرد. راه آهن جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در سرخس و اینچه برون ، بصورت 24 ساعته کار نماید. افزایش ساعت کاری در سرخس و اینچه برون از خواسته های طرف ایرانی است و امیدواریم که شما هم نظرتان را در این موارد اعلام کنید. در حوزه سرخس ما خواهان افزایش پذیرش واگن ها از سوی طرف ترکمنی هستیم.
دو هفته قبل 500 واگن سیمان در سرخس آماده انتقال به ترکمنستان بود که ترافیک سنگینی ریلی را در این منطقه ایجاد نمود. سیمان یکی از کالاهای مهم صادراتی ایران به ترکمنستان است که عدم ورود آن به ترکمنستان باعث بروز مشکلاتی برای شرکت های ایرانی و ترکمنی می شود. می توانیم برای صادرات سیمان به ترکمنستان از واگن های لبه بلند استفاده کنیم که ایران هم آنها را داراست.
دو پیشنهاد در حوزه خط نرمال برای بارگیری و تخلیه واگن ها ارائه می کنم، اول : با توجه به اینکه ظرفیت خوبی برای مبادله واگن ها در خط عریض با کشورهای آسیای مرکزی وجود دارد، می توان از این خط و خط نرمال ایران بصورت توامان استفاده کرد تا توازن بین مبادله هر دو خط بوجود آمده و حجم مبادله واگن ها افزایش یابد. پیشنهاد دوم نیز مبادله شبانه روزی واگن ها در مرز سرخس است .
در بخش اینچه برون نیز امیدواریم که واگن های بیشتری پذیرش شوند. طرف ایرانی پیشنهادات ذیل را در این خصوص ارائه داده که عبارتند از : 1- حضور تیم های راه آهن دو کشور در اینچه برون 2- واگن های ایرانی با تعویض بوژی وارد ترکمنستان شوند 3- زمان بندی و برنامه ای شدن قطارهای مبادله ای 4- همکاری در تامین ماشین آلات خطی جهت خطوط عریض 5- برگزاری جلسات و بازید های مشترک برای حل مشکلات موجود .
در حوزه لطف آباد – آرتیق با توجه به وجود خط آهن ترکمنی که عریض بوده و وارد خاک ایران نیز شده ، پیشنهاد ما استفاده از این ریل و فعال شدن آنست . ما می توانیم واگن های ترکمنی را در داخل خاک ایران بپذیریم و پس از تخلیه بار آنها ، کالاهای ایرانی در این واگن ها قرار گرفته و به سمت ترکمنستان بیاید. این امر به تخلیه بار در گمرک این منطقه نیز کمک میکند. این راه آهن دارای کد است و با دستور شما می توانیم از آن استفاده کنیم.
از توجه شما به مطالبی که ایراد کردم ، متشکرم و مجددا تاکید می کنم که همکاری های دو کشور در بخش راه آهن ، از همکاری های موفق ایران و ترکمنستان محسوب شده و نتیجه تلاش های شما و همکاران تان در ترکمنستان و جناب آقای رسولی و همکاران شان در جمهوری اسلامی ایران می باشد.
آقای آتامرادوف : تشکر از مطالبی که بیان کردید. همانطور که شما گفتید همکاری های دو کشور در بخش ریلی بسیار خوب است. ما خط دوم عریض را در اترک و اینچه برون افتتاح کردیم و کانال های ضد عفونی را نیز بزودی ایجاد خواهیم کرد. از همکاران خودم در راه آهن جمهوری اسلامی ایران تشکر می کنم. با این همکاری ها ما توانستیم صادرات ترکمنستان را افزایش دهیم. افزایش مبادله واگن ها ، موضوعی است که ما باید در مورد آن با طرف ایرانی مذاکره کنیم. بی شک حمایت های شما و سفارت ایران می تواند در این خصوص مفید باشد.
از سه یا چهار روز پیش ، در مرز سرخس – سرخس همکاری هایمان را بصورت 24 ساعته انجام می دهیم. و تقریبا هر روز با طرف های ایرانی رایزنی می کنیم. یک ماه است که برای ساخت خط آهن یک کیلومتری در سرخس کار می کنیم تا واگن های ایران بتوانند وارد ترکمنستان شوند. البته علاوه بر این خط یک کیلومتری ، یک خط 600 متری هم ساخته ایم که در 21 مارس افتتاح شد ( در محل بازرسی گمرک ) و الان شروع به واردات کالاهای ایرانی کرده ایم. واگن های ترکمنی نیز صادرات گوگرد به سمت بندر عباس را آغاز کرده اند.
این اقدامات باعث افزایش انتقال بار بین دو کشور شده است. با توجه به خرید تعداد زیادی واگن توسط ایران از روسیه ، امکان ورود این واگن ها به ترکمنستان که باعث افزایش انتقال بار بین دو کشور میشود، وجود دارد. ما نیاز به گواهی مبداء داریم یعنی اینکه واگن ها کجا ساخته شده اند و با همکاران ایرانی در این خصوص در حال گفتگو هستیم.
در مرز سرخس – سرخس همکاری ها بصورت دوجانبه و ترانزیتی در حال انجام است. هم اکنون 600 واگن از ازبکستان وارد ترکمنستان شده و قرار است به ایران منتقل شود. این واگن ها حامل گوگرد ، کود و الیاف پنبه هستند. روزانه بین 50 تا 70 واگن از طریق مرز فاریاب وارد شده و به سمت ایران حرکت می کنند. با همکاران ازبکی در حال گفتگو هستیم تا بار بیشتری از طریق ترکمنستان به سمت ایران ترانزیت شود.
در مورد توقف 500 واگنی که شما گفتید ، با توجه به ساخت خط راه آهن یک کیلومتری توسط ما ، بزودی این مشکل نیز حل و فصل خواهد شد. در اینچه برون – اترک نیز روزانه 30 واگن را پذیرش می کنیم که در حال برنامه ریزی برای افزایش این تعداد هستیم.
افتتاح خط سه جانبه قزاقستان ، ترکمنستان و ایران که با تاکیدات روسای جمهوری سه کشور انجام شده است ، به افزایش حجم مبادلات کمک کرده و باعث افزایش ترانزیت کالا و بار به ایران و همچنین کشورهای آسیای مرکزی می شود. همچنین با همکارانمان در راه آهن های قزاقستان ، چین و ایران در حال مذکراه هستیم تا انتقال بار از این مسیر نیز افزایش یابد . ما حتی به چین برای حمل بار از ترکمنستان به سمت ایران بوسیله خطوط ریلی ، تخفیف داده ایم .
در اینچه برون – اترک نیز همکاری های خوبی را شروع کرده ایم و کالاها با خط ایرانی وارد ترکمنستان می شوند. حدود 200 واگن از اینچه برون بارگیری شده و به سمت ترکمنستان حرکت خواهد کرد. البته برخی از آنها نیز بار ترانزیتی دارند. تقاضا برای افزایش استفاده از راه آهن بسیار زیاد است چه از طرف ترکمن ها و چه از سوی ایرانی ها که ما آنها را بررسی می کنیم.
در اوایل سالجای معاون های راه آهن های دو کشور با یکدیگر ملاقات ویدئو کنفرانسی داشته و موضوعات مربوط به افزایش همکاری ها و حل و فصل مشکلات را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند. ما با نظر شما برای تشکیل تیمی برای بررسی مشکلات در مرزهای دو کشور موافقیم و از طریق مجاری دیپلماتیک در این خصوی به شما اطلاع رسانی خواهیم کرد. آماده ایم این تیم مشترک در سه مرز مشترک تشکیل شود و مشکلات را بررسی نموده و به حل آنها کمک کند. مشکلات زیاد است و باید تصمیم های سریع گرفته شود.
تسریع در انتقال اطلاعات مربوط به بارها و واگن ها ، باعث افزایش تبادلات می شود. الان ما با طرف قزاقی این برنامه یعنی تبادل اطلاعات را داریم و اگر اطلاعات کالاها و واگن هایی که از سمت ایران به ترکمنستان می آیند را سریع تر دریافت کنیم ، بسیار به افزایش مبادلات کمک خواهد کرد.
مطلب دیگری که می خواهم به شما بگویم ، تعطیلی جمعه ها در اینچه برون است که باعث تاخیر در امور انتقال واگن ها می شود. اگر بخواهیم مرز اینچه برون – اترک فعال تر شود، پیشنهاد ما انجام کارها حتی در روز جمعه است. در اول ماه می ، ما می توانیم امکانات ضد عفونی خود را اینچه برون افتتاح کنیم.
در مورد لطف آباد – آرتیق نیز باید با طرف ایرانی صحبت کنیم که چه کالاهایی را دو طرف می خواهند مبادله کنند، چون ظرفیت آنجا حدودا 30 واگن است. برای حمل کالا به افغانستان نیز باید با طرف ایرانی مذاکراتی را شروع کنیم.
قبل از پاندمی کرونا ، سالی یکبار با طرف ایرانی ملاقات داشتیم. الان یکسال است که ملاقات حضوری انجام نشده است. برای تبادل حساب ها و امضای آنها باید ملاقات هایی انجام شود که امیدواریم با کمک شما این امر تسریع گردد. این اسناد را از طریق مجاری دیپلماتیک برای طرف ایرانی خواهیم فرستاد تا امضا گردد.
آقای سفیر : 24 ساعته شدن کار در سرخس ، آیا همیشگی خواهد بود ؟ ظرفیت چند برابر شده است؟ آیا سمت ترکمنستان ، شنبه و یکشنبه تعطیل نیستند ؟ برای همکاری در لطف آباد - آرتیق نیز ما اعلام آمادگی می کنیم.
آقای آقامرادوف : بله 24 ساعته خواهد بود. با مرزبانی و گمرک در این خصوص صحبت کرده ایم. ظرفیت افزایش یافته است. روزانه حدودا 100 تا 150 واگن پذیرش خواهند شد . برنامه ریزی کرده ایم که 200 واگن را پذیرش نمائیم و همین مقدار را هم به سمت ایران بفرستیم. در اترک نیز اگر تعطیلی جمعه ها حذف شود ، کارها را با سرعت بیشتری انجام خواهیم داد. در سمت ما ، کارها بدون تعطیلی انجام می شود. در اترک فقط جمعه ها در سمت ایران تعطیل است ولی ما تعطیلی نداریم. در مورد آرتیق – لطف آباد ما الان نیز آماده همکاری هستیم . البته ظرفیت آنجا روزانه فقط 30 واگن است. البته باید هماهنگی های لازم را انجام دهیم. ولی کانال ضد عفونی کننده در طرف ترکمنی وجود دارد و نیاز به ایجاد آنها در سمت ایران نیست. لطفا اطلاع دهید که در لطف آباد در چه زمانی می توانید واگن های خالی ما را بپذیرید.
آقای سفیر : براساس گزارش های واصله در اترک ، برخی از واگن ها بدون اطلاع برگردانده شده و مورد پذیرش قرار نمی گیرند. علت این اقدام نیز اعلام نمی شود . من می خواستم شما دستور بدهید در این خصوص بررسی هایی انجام و مشکل حل گردد.
آقای آقامرادوف: من حتما موضوع را بررسی کرده و نتیجه را به شما اطلاع خواهم داد. بنظرم اگر قبل از حرکت واگن ها ، به طرف ترکمنی اطلاع رسانی شود ، این مشکلات پیش نخواهد آمد. بهرحال ممکن است چنین مشکلاتی از سوی طرف ایرانی نیز بوجود آید . با این وجود من دستور بررسی خواهم داد. البته در اینچه برون طرف ایرانی لوکوموتیو عریض ندارد . ما در آنجا سه خط عریض داریم و لذا ما باید لوکوموتیو بفرستیم.
آقای سفیر : ما آماده برنامه ریزی ملاقات شما و جناب آقای رسولی در تهران و یا عشق آباد هستیم. شما با کدام محل برای ملاقات موافقید ؟
آقای آقامرادوف : تشکر می کنم. من موضوع را از طریق مجاری دیپلماتیک به شما اعلام می کنم. ما هم آماده ملاقات با همکاران ایرانی خود هستیم . چه آنها بیایند و چه ما برویم .
آقای سفیر : تشکر از وقتی که برای ملاقات اختصاص دادید. انشاالله در ملاقات های بعدی، حضوری همدیگر را ببینیم. اهمیت راه آهن در جهان بسیار زیاد است و ریل های راه آهن ، همچون رگ در بدن انسان است که خون را در سراسر تن جاری می کند.
آقای آقامرادوف: من نیز از ملاقات با شما خرسند شدم. با نظر شما در مورد اهمیت راه آهن ها که همچون رگ در بدن می مانند ، موافقم . سلام مرا به آقای رسولی و آقای عاشوری برسانید. کار ما در خطوط ریلی ، خدمت به مردم دو کشور است.
ملاحظات:
- در این ملاقات، سفیر محترم کشورمان آمادگی خود و کارشناسان اقتصادی سفارت را برای بازدید از خطوط ریلی ترکمنستان اعلام نمود که مورد استقبال طرف ترکمنی قرار گرفت.
- آقای آتامرداوف در بخشی از سخنانش ، سئوال نمود که آیا طرف ایرانی در اینچه برون می تواند واگن ها را به سمت ترکمنستان بیاورد ، یعنی لوکوموتیو طرف ایرانی می تواند وارد ترکمنستان شود یا خیر ؟ که مقرر شد از مسئولان پرسیده و پاسخ ارائه شود.
- آقای آقامرادوف در پاسخ به درخواست سفیر محترم کشورمان برای حضور کارشناسان اقتصادی سفارت در ملاقات های تیم مشترکی که برای اینچه برون تشکیل خواهد شد، اظهار داشت که موضوع را از طریق مجاری دیپلماتیک بررسی و اعلام خواهد کرد .
- آقای آقامرادوف در پاسخ به سئوال سفیر محترم در خصوص وضعیت حمل و نقل ترکمنستان – ازبکستان و قزاقستان سئوال نمود که مشارالیه اعلام کرد وضعیت مناسب بوده و حتی می توان بارهای ایران را به این دو کشور فرستاد.